Ryszard Jesionowski:
Net billing to sposób rozliczania sprzedaży energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznej. Instalacja fotowoltaiczna na ogół produkuje więcej energii, niż można wykorzystać na miejscu, dlatego niewykorzystane nadwyżki energii eksportowane są do sieci a przychody ze sprzedaży nadwyżki zasilają depozyt prosumencki.
Przykłady rozliczeń istniejących instalacji PV o różnych mocach prezentujemy poniżej.
- Jak działa net billing
- Net billing cena sprzedaży prądu
- Net billing przykłady rozliczeń
- Opłacalność fotowoltaiki a wielkość instalacji fotowoltaicznej
- Co to jest net metering
- Czy montaż magazynu energii pomoże zmniejszyć rachunki za prąd?
- Pytania i odpowiedzi
- Podsumowanie
Jak działa net billing
Gdy instalacja fotowoltaiczna pracująca w systemie net billing wyprodukuje więcej energii niż wynosi aktualne zapotrzebowanie w domu, nadwyżka jest eksportowana do sieci. Jednocześnie następuje przeliczenie liczby kilowatogodzin (kWh) na złotówki. Cena sprzedaży po jakiej jest rozliczana energia w net billing, jest obecnie ustalana raz na miesiąc (od lipca 2024 r. cena będzie ustalana co godzinę).
Wartość nadwyżki energii niewykorzystana na koniec miesiąca przechodzi na kolejny miesiąc.
Net-billing cena sprzedaży energii
Od 1 lipca 2022 r. energia wprowadzona do sieci przeliczana jest po cenie rynkowej. Polskie Sieci Elektroenergetyczne każdego miesiąca publikują cenę za miesiąc poprzedzający. Cena ta nazywana jest RCEm – rynkowa cena energii elektrycznej.
Na poniższym wykresie można zobaczyć zmiany ceny sprzedaży energii z fotowoltaiki w systemie net-billing (pomarańczowe słupki) oraz cenę zakupu prądu w Energa Obrót wg cennika (zielona krzywa). Dla uproszczenia pominięto zamrożenie cen prądu w 2023 r. i 2024 r.
Cena odsprzedaży energii z fotowoltaiki w marcu 2024 r. wyniosła 0,25 zł/kWh i jest to dotychczas najniższa cena odsprzedaży energii z fotowoltaiki.
Net billing przykłady rozliczeń
Poniżej przykłady instalacji fotowoltaicznych rozliczanych w systemie net-billing na podstawie cen sprzedaży energii ustalanymi przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne (RCEm).
Dla porównania, w ostatniej kolumnie wyliczono oszczędności dla wcześniej obowiązującego systemu rozliczeń – net-metering z opustami (0,8 dla instalacji o mocy do 10 kW, oraz 0,7 dla instalacji PV o mocy powyżej 10 kW).
Cena zakupu prądu przyjęta do obliczeń w 2022 roku wynosi 0,7 zł / kWh, w 2023 roku 1,32 zł / kWh (stawka w Energa Obrót), a w 2024 cena 1,39 zł / kWh..
Net billing przykład rozliczenia instalacji 4,03 kWp
Łączne oszczędności wypracowane dzięki instalacji PV o mocy 4,03 kWp, w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 marca 2024 r. wyniosły 4.354 zł (w obliczeniach pominięto zamrożenie cen energii).
Dla instalacji 4 kW, która kosztowała 22.000 zł, po uwzględnieniu 6.000 zł dotacji z programu Mój Prąd oraz 12% ulgi podatkowej, okres zwrotu wyniesie 68 miesięcy, czyli 5,7 roku – przy założeniu, że dotychczasowy poziom zysków zostanie utrzymany (4.354 zł w okresie 21 miesięcy daje 207 zł oszczędności miesięcznie). Poziom autokonsumpcji energii z tej instalacji wynosi 25%.
Co to jest autokonsumpcja?
Autokonsumpcja energii z fotowoltaiki to energia wykorzystana od razu po wyprodukowaniu w domu. Jest to energia, która nie jest eksportowana do sieci i nazywana jest również zużyciem własnym. Autokonsumpcja istotnie zmniejsza opłaty za prąd i czym jest większa, tym większa jest opłacalność fotowoltaiki w systemie net-billing.
Net billing przykład rozliczenia instalacji 6,72 kWp
Łączne oszczędności uzyskane dzięki instalacji o mocy 6,72 kWp w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 marca 2024 r. wyniosły 4.974 zł.
Cena instalacji wyniosła 32.000 zł, a po uwzględnieniu 6.000 zł dotacji z programu Mój Prąd oraz 12% ulgi podatkowej, przewidywany okres zwrotu to 97 miesięcy, czyli 8 lat – przy założeniu utrzymania dotychczasowego poziom zysków (4.974 zł w ciągu 21 miesięcy to 237 zł miesięcznie). Poziom autokonsumpcji to 29%.
Uwaga: moduły solarne w tej instalacji są skierowane na zachód, a wokół instalacji znajdują się wysokie zabudowania, dlatego produkcja energii jest niższa niż w innych instalacjach o podobnej mocy.
Net billing przykład rozliczenia instalacji 8,2 kWp
Dotychczasowe oszczędności wyniosły 9.135 zł (1 lipca 2022 r. do 31 marca 2024 r.)
Dla instalacji 8,2 kWp, której cena wyniosła 37.000 zł i po uwzględnieniu 6.000 zł dotacji z programu Mój Prąd oraz 12% ulgi podatkowej, szacowany okres zwrotu wyniesie 63 miesiące, czyli 5,2 roku – przy założeniu, że dotychczasowy poziom zysków zostanie utrzymany (9.135 zł w okresie 21 miesięcy to 435 zł oszczędności miesięcznie).
Poziom autokonsumpcji wynosi 31%.
Net billing przykład rozliczenia instalacji 11,2 kWp
Instalacja wygenerowała dotychczas 12.374 zł oszczędności na rachunkach za prąd (1 lipca 2022 r. do 31 marca 2024 r.). Cena instalacji wyniosła 49.000 zł, a po uwzględnieniu ulgi podatkowej, szacowany okres zwrotu to 73 miesiące, czyli 6,1 roku (12.374 zł w okresie 21 miesięcy to 589 zł oszczędności miesięcznie).
Poziom autokonsumpcji w tym okresie to 26%.
Zobacz, ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna i od czego zależy cena.
Net billing przykład rozliczenia instalacji 20,7 kWp
W praktyce net-billing, instalacja 20,7 kWp wypracowała oszczędności o wartości 24.156 zł (1 lipca 2022 r. do 31 marca 2024 r.).
Dla instalacji 20,7 kWp, której cena wyniosła 86.000 zł i po uwzględnieniu 12% ulgi podatkowej (do kwoty 53.000 zł), okres zwrotu wyniesie 64 miesiące, czyli 5,3 roku (24.156 zł w okresie 21 miesięcy to 1.150 zł oszczędności miesięcznie).
Poziom zużycia własnego dla tej instalacji wynosi bardzo wysokie 43%.
Zobacz, jakie się różnice pomiędzy kW, kWp i kWh i jak w prosty sposób je zapamiętać.
Opłacalność fotowoltaiki a wielkość instalacji fotowoltaicznej
Ceny sprzedaży energii w net-billing jest coraz niższa i ten trend może się utrzymać. Jak duża powinna być zatem instalacja PV, aby była opłacalna? Instalacja powinna być dobrana do profilu zużycia prądu w domu, tak aby zużycie własne było jak największe. Wówczas okres spłaty instalacji fotowoltaicznej będzie krótki.
Net metering co to jest
W Polsce, prosumenci przyłączający instalacje fotowoltaiczne po 1 kwietnia 2022 roku nie mogą już korzystać z net-meteringu. Zamiast tego mają możliwość rozliczania się w systemie zwanym net-billing.
Net-billing oferuje mniejsze oszczędności na rachunkach za prąd, ponieważ eksportowana do sieci nadwyżka prądu nie jest rozliczana jak dawniej, w wysokości ceny dla gospodarstwa domowego minus opust. Kwota, jaką prosumenci otrzymują w systemie net-billingu oparta jest na cenie hurtowej energii elektrycznej oraz ilości energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne podłączone do sieci w całej Polsce.
Co to jest opust?
Opust to system rozliczeń za prąd wyprodukowany w domowej instalacji fotowoltaicznej i wysłany do sieci. Dla instalacji o mocy do 10 kW można odebrać 80% wysłanego prądu, a dla instalacji o mocy powyżej 10 kW, można odebrać 70% wysłanego prądu.
W uproszczeniu można powiedzieć, że system opustów to magazyn energii, który pobiera 20% lub 30% opłaty za magazynowanie naszego prądu.
Net billing a net metering
Net-billing przypomina net-metering w tym sensie, że w domu zużywana jest energia wyprodukowana w instalacji fotowoltaicznej, a niewykorzystaną nadwyżkę energii falownik eksportuje do sieci. Podstawowa różnica pomiędzy net-billing a net-metering tkwi w cenie sprzedaży energii z fotowoltaiki.
Dodatkowo, net billing umożliwia rozliczenie jedynie części zmiennej opłat za prąd, natomiast opłaty za dystrybucję oraz opłaty stałe nie podlegają już rozliczeniu. Szczegóły rozliczenia w dalszej części artykułu.
Czy montaż magazynu energii pomoże zmniejszyć rachunki za prąd?
Tak, rozbudowa instalacji fotowoltaicznej o magazyn energii pozwoli obniżyć rachunki za prąd. Magazyn energii zwiększa autokonsumpcję, dzięki czemu energia z fotowoltaiki nie jest sprzedawana do sieci po coraz niższych cenach.
Jednak obniżenie rachunków za prąd dzięki montażowi magazynu energii nie oznacza, iż jest to bardzo opłacalna inwestycja. Na ogół montaż samej instalacji PV jest bardziej opłacalny.
Magazyn energii może nabrać większego znaczenia, gdy wprowadzone zostanie godzinowe rozliczenie cen sprzedaży energii w net-billing. Różnice pomiędzy niskimi cenami sprzedaży energii z fotowoltaiki w południe, a znacznie większymi po południu, spowodują wzrost opłacalności magazynów energii.
Czy opłaca się montaż instalacji fotowoltaicznej w systemie net billing?
Na podstawie przytoczonych powyżej przykładów, można stwierdzić iż montaż instalacji fotowoltaicznej jest dobrą inwestycją. Trzeba jednak pamiętać, iż stawki za eksport energii elektrycznej do sieci podlegają zmianom, dlatego trudno prognozować okres zwrotu w dłuższym terminie.
Warto jednak z pewnością zwracać uwagę na autokonsumpcję, gdyż czym większa autokonsumpcja, tym krótszy okres zwrotu inwestycji w fotowoltaikę, gdy ceny sprzedaży energii net-billing są coraz niższe.
Zobacz, jaka jest opłacalność zakupu instalacji fotowoltaicznej, i co zrobić, aby była jak najwyższa.
Pytania i odpowiedzi
Jak wygląda rozliczenie w net billing?
W net billing prąd elektryczny wprowadzony do sieci jest przeliczany na złotówki. Wartość ta zapisywana jest na koncie prosumenta. Z tego konta prosument płaci za energię pobraną z sieci (z wyjątkiem opłat dystrybucyjnych).
Jakie opłaty przy net billingu?
W net billingu nie ma opłat (w net metering opłata wynosiła 20% lub 30%). Natomiast prąd z fotowoltaiki wprowadzony do sieci nie pokrywa opłat dystrybucyjnych. Opłaty dystrybucyjne trzeba regulować niezależnie od wielkości produkcji energii z instalacji fotowoltaicznej.
Czy rozliczenie net billing się opłaca?
Na podstawie rzeczywistych rozliczeń instalacji fotowoltaicznych wynika, iż net billing się opłaca. Nie wiadomo jednak, jaka będzie cena sprzedaży energii z fotowoltaiki w kolejnych miesiącach. Bardzo duży wpływ na opłacalność ma zużycie własne – czym większe zużycie własne, tym większa opłacalność.
Podsumowanie
- Opłacalność fotowoltaiki w net-billing jest mniejsza niż w net-metering.
- Cena sprzedaży energii z fotowoltaiki w net-billing ma tendencję zniżkową i można się spodziewać, iż w przyszłości będzie coraz niższa.
- Oszczędności w systemie net-billing można zwiększyć poprzez wzrost bezpośredniego wykorzystania energii z PV, czyli tzw. autokonsumpcję.
Może Cię zainteresować
